Theo W388 tìm hiểu thì đá luân lưu (penalty shoot-out) hay còn gọi là đá luân lưu 11m, là một phương thức quyết định đội thắng trong một trận thi đấu bóng đá không thể có kết quả hòa, được thực hiện khi hai đội hòa nhau sau thời gian thi đấu chính thức và cả hiệp phụ. Trong loạt sút luân lưu, mỗi đội sẽ được thực hiện 5 cú sút luân lưu theo thứ tự từ cầu thủ số 1 đến số 11. Đội nào có nhiều cú sút thành công hơn sẽ giành chiến thắng.
Khái niệm về đá luân lưu
Định nghĩa đá luân lưu
Đá luân lưu là một phương thức quyết định thắng thua mà không cần đến hiệp phụ. Trong đó, mỗi đội sẽ cử ra 5 cầu thủ để thực hiện lần lượt các quả sút phạt đền từ chấm 11m. Đội nào thực hiện thành công nhiều hơn sẽ là đội chiến thắng.
Đá luân lưu được FIFA chính thức công nhận là một phương thức xác định kết quả trận đấu vào năm 1970. Kể từ đó, nó đã trở thành một phần không thể thiếu của bóng đá.
Lịch sử ra đời
Theo các tài liệu lịch sử, loạt sút luân lưu lần đầu tiên được sử dụng là vào năm 1970 tại World Cup FIFA lần thứ 8 ở Mexico. Khi đó, trận chung kết giữa Brazil và Ý không thể phân định thắng bại sau 120 phút thi đấu chính thức và hiệp phụ. FIFA quyết định áp dụng loạt sút luân lưu 11m để phân định đội vô địch.
Kể từ đó, việc sử dụng loạt sút luân lưu đã trở nên phổ biến trong bóng đá thế giới. Đến năm 1976, loạt sút luân lưu chính thức được đưa vào Luật thi đấu bóng đá của FIFA.
Các tính năng của đá luân lưu
Tính công bằng
Loạt sút luân lưu là phương thức quyết định thắng thua dựa trên kỹ năng cá nhân của cầu thủ, không phụ thuộc vào yếu tố thời gian, thể lực hay may mắn. Điều này giúp tạo ra sự công bằng cho các đội bóng.
Ví dụ: Đội bóng ít ưu thế hơn về thể lực hay kỹ chiến thuật vẫn có thể giành chiến thắng trong loạt sút luân lưu nếu họ có thủ môn xuất sắc và các cầu thủ sút tốt hơn.
Tính quyết định
Loạt sút luân lưu luôn mang tính quyết định cao, bởi chỉ cần một cú sút thành công hay thất bại cũng có thể thay đổi kết quả của trận đấu.
Ví dụ: Trong trận chung kết World Cup 2006, người hùng của Ýlà Fabio Grosso và Alessandro Del Piero đã ghi 2 bàn thắng quyết định trong loạt luân lưu giúp Ý vô địch.
Tính kịch tính
Loạt sút luân lưu luôn được coi là những giây phút căng thẳng, hồi hộp nhất của trận đấu, bởi nó quyết định đến kết quả của cả trận đấu.
Người xem luôn phải chịu áp lực tâm lý cùng các cầu thủ, và cổ vũ nhiệt tình cho đội bóng của mình. Đây chính là yếu tố tạo nên sự hấp dẫn của bóng đá.
Cách sử dụng đá luân lưu
Cách sử dụng đá luân lưu được quy định cụ thể trong Luật thi đấu bóng đá của FIFA như sau:
Chọn vị trí sút luân lưu
Trọng tài sẽ chọn một điểm trên đường cấm địa cách khung thành 11m để đánh dấu vị trí sút luân lưu.
Chọn cầu thủ thực hiện
Mỗi đội sẽ chọn ra 5 cầu thủ để thực hiện lượt sút luân lưu. Các cầu thủ sẽ sút luân lưu theo thứ tự đã được ấn định từ trước.
Tiến hành lượt sút
- Cầu thủ thực hiện lượt sút luân lưu sẽ đứng cách bóng 11m, đối diện với khung thành.
- Trọng tài sẽ thổi còi để bắt đầu lượt sút luân lưu.
- Cầu thủ sút bóng vào khung thành. Không được chạm bóng lần 2 sau khi đã sút.
- Lượt sút được tính thành công nếu bóng đi vào khung thành.
- Lượt sút không thành công nếu bóng không vào khung thành hoặc vi phạm các quy định trên.
Xác định kết quả
Đội nào có nhiều lượt sút thành công hơn sẽ giành chiến thắng chung cuộc. Trường hợp vẫn hòa nhau sau 5 lượt sút đầu, hai đội sẽ tiếp tục thực hiện luân lưu cho đến khi phân định được thắng thua.
Lợi ích của việc sử dụng đá luân lưu
Sử dụng đá luân lưu mang lại một số lợi ích chính như sau:
Tạo sự công bằng cho các đội
Như đã phân tích ở trên, đá luân lưu mang tính công bằng cao, tạo cơ hội ngang nhau cho các đội bóng.
Tăng tính quyết định và kịch tính
Đá luân lưu luôn tạo ra kết quả quyết định cho trận đấu đồng thời kéo dài được cảm xúc của người hâm mộ.
Tiết kiệm thời gian và nhân lực
So với hiệp phụ, đá luân lưu là giải pháp tiết kiệm đáng kể về thời gian và sức lực của cầu thủ. Do đó, nó thường được ưu tiên áp dụng.
Những loại đá luân lưu phổ biến
Hiện nay có 2 loại hình đá luân lưu phổ biến:
Đá luân lưu 11m
Đây là hnh thức phổ biến nhất trong bóng đá, được thực hiện ở khoảng cách 11m tính từ khung thành. Mỗi đội sẽ cử 5 cầu thủ thực hiện lần lượt các quả sút phạt đền này.
Đá luân lưu 5m
Đây là loại hình luân lưu được sử dụng trong một số môn thể thao như bóng rổ, khúc côn cầu hay bóng ném. Khoảng cách luân lưu là 5m tính từ khung thành. Số lượng cầu thủ và cách thức thực hiện tương tự 11m.
Kết luận
Như vậy, đá luân lưu là một phương thức xác định kết quả công bằng và kịch tính cho các trận đấu không thể phân định thắng bại. Hiện nay, đá luân lưu 11m là hình thức phổ biến nhất trong bóng đá. Việc áp dụng đúng quy trình và nâng cao kỹ năng sút luân lưu cho các cầu thủ là vô cùng cần thiết.
